www.iatreion.gr  peri.1  169x70_dicapro
 
 
ΚΟΙΛΙΑΚΟΣ ΠΟΝΟΣ - 18/01/2008


κοιλιακός πόνος
Αν και ο κοιλιακός πόνος μπορεί να προκύψει από τους ιστούς του κοιλιακού τοιχώματος που περιβάλλουν την κοιλιακή κοιλότητα (δηλαδή το δέρμα και το μυικό κοιλιακό τοίχωμα), ο όρος κοιλιακό άλγος, συνήθως χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον πόνο που προέρχεται από όργανα που βρίσκονται μέσα στην κοιλιακή κοιλότητα (δηλαδή, κάτω από το δέρμα και τους μύες) όπως το στομάχι, το έντερο, το παχύ έντερο, το ήπαρ η χολυδόχος κύστη και το πάγκρεας.

Περιστασιακά μπορεί να γίνει αισθητός πόνος στην κοιλιά εξαιτίας και άλλων οργάνων που δεν βρίσκονται στην κοιλιά αλλά κοντά σε αυτήν, όπως τα νεφρά, η μήτρα οι ωοθήκες, και το χαμηλότερο σημείο των πνευμόνων.

 

  Τι μπορεί να προκαλέσει κοιλιακό πόνο;

Κοιλιακός πόνος μπορεί να προκληθεί από φλεγμονή (π.χ., σκωληκοειδίτιδα, εκκολπωματίτιδα, κολίτιδα), από την διάταση ενός οργάνου (π.χ. απόφραξη εντέρου, καθήλωση του χοληφόρου πόρου, διόγνωση του ήπατος από ηπατίτιδα), η απώλεια της προσφοράς αίματος σε κάποιο όργανο (π.χ. η ισχαιμικη κολιτιδα), κυστεις των ωοθηκων

Κοιλιακό άλγος μπορεί να υπάρξει και χωρίς φλεγμονή. Ένα σημαντικό παράδειγμα αυτού είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Δεν είναι σαφές τι προκαλεί το κοιλιακό άλγος (πόνο) στο Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου αλλά πιστεύεται ότι οφείλεται είτε σε ασυνήθεις συστολές των εντερικών μυών (π.χ. σπασμοί) ή ασυνήθιστα ευαίσθητα νεύρα μέσα στα έντερα, που οδηγούν σε πόνους. 
  

 
Χαρακτηριστικά του πόνου

Οι ακόλουθες πληροφορίες λαμβάνονται από τον γιατρό κατά την λήψη του ιστορικού του ασθενούς και παίζουν σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό της αιτίας του πόνου:

Σημαντικό ρόλο παίζει ο τρόπος με τον οποίο αρχίζει ο πόνος.
Για παράδειγμα, ο κοιλιακός πόνος που έρχεται και φεύγει ξαφνικά, οδηγεί στην υπόθεση τον γιατρό ότι πρόκειται για διακοπή της παροχής του αίματος προς το κόλον (ισχαιμία) ή για απόφραξη του χοληφόρου πόρου από πέτρα.

  

 Η τοποθεσία του πόνου


Η σκωληκοειδίτιδα συνήθως προκαλεί πόνο στο δεξιό κάτω μέρος της κοιλιάς.

Η εκκολπωματίτιδα συνήθως προκαλεί πόνο στο αριστερό κάτω μέρος της κοιλιάς.

Ο πόνος που προέρχεται από την χοληδόχο κύστη (κολικός ή χολοκυστίτιδα) συνήθως είναι αισθητός στη δεξιά άνω κοιλιακή χώρα όπου βρίσκεται η χοληδόχο κύστη.

Η απόφραξη εντέρου προκαλεί κοιλιακό άλγος λόγω των συστολών των μυών και της διάτασης του εντέρου.

Η απόφραξη των χοληφόρων οδών από πέτρες, συνήθως προκαλεί σταθερό και συνεχή πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα που διαρκεί από 30 λεπτά έως και αρκετές ώρες.

Η οξεία παγκρεατίτιδα συνήθως προκαλεί σταθερό πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα, επάνω και πίσω.

Ο πόνος της οξείας σκωληκοειδίτιδας αρχικά μπορεί να ξεκινήσει κοντά στον ομφαλό αλλά όπως εξελίσσεται η φλεγμονή, ο πόνος μετακινείται προς τα δεξιά και στο κάτω μέρος της κοιλίας.


Ο χαρακτήρας του πόνου μπορεί να αλλάξει
Για παράδειγμα, η απόφραξη των χοληφόρων οδών μερικές φορές εξελίσσεται σε φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, με ή χωρίς λοίμωξη (οξεία χολοκυστίτιδα), κι όταν αυτό συμβεί αλλάζουν και τα χαρακτηριστικά του.

 

  Η διάρκεια του πόνου


Για παράδειγμα ο κολικός των χοληφόρων οδών δεν διαρκεί περισσότερο από μερικές ώρς σε σχέση με τον πόνο της παγκρεατίτιδας ο οποίος διαρκεί μία ή περισσότερες μέρες.

 
 Τι είναι αυτό που κάνει τον πόνο χειρότερο
Οι πόνοι λόγω φλεγμονής (σκωληκοειδίτιδα, εκκολπωματίτιδα, χολοκυστίτιδα, παγκρεατίτιδα) συνήθως επιδεινώνονται από το φτάρνισμα, τον βήχα ή οποιαδήποτε απότομη κίνηση.

 

 Τι ανακουφίζει από τον πόνο


Ο πόνος της δυσκοιλιότητας φεύγει προσωρινά με τις κενώσεις.
Πόνος που οφείλεται σε απόφραξη του στομάχου ή του ανώτερου λεπτού εντέρου μπορεί να ανακουφιστεί προσωρινά από τον εμετό, που μειώνει την διάταση που προκαλείται από την απόφραξη.


 
Η χρήση αντιόξινων μπορεί να ανακουφίσει προσωρινά τον πόνο στο έλκος στομάχου.


  Φυσική εξέταση


Μ
ε την εξέταση του ασθενούς ο γιατρός θα προσδιορίσει τις πρόσθετες ενδείξεις για την αιτία του κοιλιακού άλγους

1. Όταν υπάρχει απόφραξη των εντέρων παρουσία ήχων διαπιστώνεται από τον γιατρό.

2. Με την ψηλάφηση μπορεί να διαγνωστεί η παρουσία των συμπτωμάτων φλεγμονής.

3. Η παρουσία μιας μάζας στην κοιλιά δείχνει διόγκωση ή απόστημα (συλλογή μολυσμένου πύον)

4. Η παρουσία αίματος στα κόπρανα μπορεί να σημαίνει ένα πρόβλημα όπως οι αιμοροείδες, ο καρκίνος του παχέος εντέρουμ η κολίτιδα ή η ισχαιμία.



  Εργαστηριακές δοκιμές


Ενώ το ιστορικό και η φυσική εξέταση είναι ζωτικής σημασίας για τον καθορισμό της αιτίας του κοιλιακού άλγους, αναλύσεις και απεικονιστικές εξετάσεις είναι συχνά απαραίτητες για να προσδιοριστεί η αιτία.


Εργαστηριακές δοκιμές όπως η γενική αίματος (CBC), τα ηπατικά ένζυμα, τα παγκρεατικά ένζυμα (αμυλάση και λιπάση), καθώς και ουρολογικές εξετάσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της αξιολόγησης του κοιλιακού άλγους πιθανόν να κριθούν απαραίτητες από τον θεράποντα ιατρό.

Ακτινογραφίες της κοιλίας. Απλή ακτινογραφία της κοιλιάς μπορεί να δείξει υγρό και αέρα στα έντερα όταν υπάρχει εντερική απόφραξη.
Σε ασθενείς με έλκος μπορεί να έχει αποδράσει αέρας στην κοιλιακή κοιλότητα
Μια απλή ακτινογραφία μπορεί να αποκαλύψει την ύπαρξη πέτρας στα νεφρά που πέρασαν στον ουρητήρα και κατέληξαν να δίνουν κοιλιακό πόνο.

Οι υπέρηχοι είναι χρήσιμοι στην διάγνωση για χολοκυστίτιδα, σκωληκοειδιτιδα, κύστεις ωοθηκών κ.α.

Η αξονική τομογραφία είναι χρήσιμη στη διάγνωση παγκρεατίτιδας, καρκίνου του παγκρέατος, σκωληκοειδίτιδας και εκκοπλπωματίτιδας, όπως επίσης και στην διάγνωση αποστήματων στην κοιλιακή χώρα.

Με την μαγνητική τομογραφία MRI με τις σαρώσεις των κοιλιακών αιμοφόρων αγγείων μπορεί να εντοπιστούν ασθένειες των αρτηριών που εμποδίζουν τη ροή του αίματος προς τα όργανα της κοιλίας. Είναι ακόμη χρήση στην διάγνωση πέτρας που τυχόν έχει αποφράξει τις χοληφόρους οδούς κ.α.

Οι ακτινογραφίες με βάριο, μπορεί να είναι χρήσιμες στην διάγνωση για ελκών, φλεγμονών και καθηλώσεων του εντέρου.

Ο έλεγχος με ενδοσκόπηση με την χρήση κάψουλας, μιας μικρής κάμερας στο μέγεθος χαπιού το οποίο καταπίνεται από τον ασθενή μπορεί να λάβει φωτογραφίες από το έντερο και να τις μεταδόσει σε φορητό δέκτη. Η εξέταση αυτή μπορεί να είναι χρήσιμη για την διάγνωση του Crohn, μικρών όγκων του εντέρου, αιμορραγίας και βλάβες που δεν μπόρεσαν να προσδιοριστούν σε αξονικές ή ακτινολογικές απεικονίσεις.

Η γαστροσκόπηση είναι χρήσιμη για την ανίχνευση του έλκους της γαστρίτιδας, (φλεγμονή του στομάχου), η τον καρκίνο του στομάχου.

Η κολονοσκόπηση είναι χρήσιμη για την διάγνωση μιας σειράς ασθενειών όπως η λοιμώδης κολίτιδα, η ελκώδης κολίτιδα, ο καρκίνος του παχέος εντέρου.

Χειρουργικά: μερικές φορές η διάγνωση απαιτεί την εξέταση της κοιλιακής κοιλότητας είτε με λαπαροσκόπηση είτε με χειρουργική επέμβαση.

 ΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΥ
 dok.1
 MYALAS
 www.fsa.gr
 ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ