169x70_dicapro  peri.1  www.iatreion.gr
 
 
Ενδοκρινικές διαταραχές - 05/10/2007

Συνοπτικά πρακτικά της 20/10/1998 – Προσωρινή έκδοση

Ενδοκρινικές διαταραχές

A4-0281/98

Ψήφισμα σχετικά με τις χημικές ουσίες που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

-  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή του της 14ης Ιανουαρίου 1977 σχετικά με την 6η οδηγία τροποποίησης της οδηγίας 67/548/ΕΟΚ του Συμβουλίου για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με την ταξινόμηση, τη συσκευασία και την επισήμανση των επικίνδυνων ουσιών(1), την απόφασή του της 18ης Νοεμβρίου 1992 σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης κανονισμού για την αξιολόγηση και τον έλεγχο των κινδύνων από τις υπάρχουσες ουσίες(2), και τα ψηφίσματά του σχετικά με τις διάφορες πράξεις της κοινοτικής νομοθεσίας για την έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες στο χώρο εργασίας,

-  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, της Επιτροπής Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Ενέργειας και της Επιτροπής για τα Δικαιώματα της Γυναίκας (A4-0281/98),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη τον κατάλογο των χημικών ουσιών που είναι ή θεωρούνται επικίνδυνες για το ενδοκρινικό σύστημα, ο οποίος συντάχθηκε από τη Σύμβαση για την προστασία του ενάλιου περιβάλλοντος του Βορειοανατολικού Ατλαντικού (Σύμβαση OSPAR),

Β.  λαμβάνοντας υπόψη την ομάδα εργασίας του ΟΟΣΑ σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για νέες δοκιμές με στόχο τον εντοπισμό των χημικών ουσιών που είναι επιβλαβείς για το ενδοκρινικό σύστημα,

Γ.  εκτιμώντας ότι είναι αναγκαίο να λαμβάνουμε υπόψη την αρχή της πρόληψης κατά την εξέταση των ενδεχομένων κινδύνων που συνδέονται με τους παράγοντες ενδοκρινικών διαταραχών, στηριζόμενοι στην εν λόγω αρχή, έχοντας κατά νου την εμπειρία που αποκτήθηκε με επιστημονικές βάσεις και διασφαλίζοντας μια συνεχή επαγρύπνηση,

Εκτίμηση των κινδύνων, συστάσεις:

1.   θεωρεί ότι μια υπερβολικά λεπτομερειακή εκτίμηση των κινδύνων καθεμιάς από τις 100 000 περίπου ουσίες που κυκλοφορούν στην αγορά θα ικανοποιούσε τους ακραίους οικολόγους και τον κλάδο της χημικής βιομηχανίας, ο οποίος θα είχε ένα πρόσχημα για να αποφύγει ή να επιβραδύνει τις απαραίτητες μετατροπές;

2.   θεωρεί αναγκαία την ανάπτυξη και εφαρμογή μιας ταξινόμησης κατά ομάδα, ιδίως για την αξιολόγηση ουσιών με συναφείς ιδιότητες ή με με το ίδιο πεδίο εφαρμογής; η ΕΕ χρησιμοποιεί, για κάθε περίπτωση, τις ομάδες ως βάση ταξινόμησης: π.χ. οργανικές ενώσεις του υδραργύρου, βενζιδίνη και τα άλατά της;

3.   ζητεί να χωρισθούν όλες οι ουσίες EINECS σε ομάδες ανάλογα με την ομοιότητα ή τη συγγένεια της χημικής ή βιοχημικής τους δομής, η οποία θεωρείται σημαντική για τις τοξικές ή οικοτοξικές τους επιδράσεις; θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη τα διάφορα αποτελέσματα της συνέργειάς τους και οι διάφορες δυνατότητες και να εξετασθεί η συνολική έκθεση;

4.   εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι, στην περίπτωση των φυτοφαρμάκων με ορμονική δράση, τα σχετικά κατάλοιπα (μεταβολίτες) ενδέχεται να είναι δραστικά και ζητεί να ληφθεί ρητώς υπόψη το γεγονός αυτό στις διαδικασίες αδειών κυκλοφορίας σύμφωνα με την οδηγία 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με την άδεια κυκλοφορίας των φαρμάκων(3) ;

5.   θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ουσίες που είναι καρκινογόνες, προκαλούν μεταλλάξεις ή έχουν επιπτώσεις στην αναπαραγωγή και το έμβρυο; η εμπορία τους θα πρέπει να ελέγχεται, όπως συμβαίνει και με τα φάρμακα, ώστε εντός ορισμένης περιόδου να μπορεί να διαπιστωθεί πώς χρησιμοποιούνται και αν ήταν ορθές οι προβλέψεις για τις τοξικές τους επιδράσεις; 
 

6.   θεωρεί ότι η αξιολόγηση των χημικών προϊόντων κατά ομάδες, η οποία προκαλεί κατ' αρχήν ανησυχίες, μπορεί να αποτελέσει μια μέθοδο διαλογής των χημικών ουσιών; δεδομένου ότι οι υφιστάμενες τοξικολογικές δοκιμές και οι μετρήσεις επικινδυνότητας βασίζονται στο καταληκτικό σημείο του εκδηλωμένου καρκίνου, οι μέθοδοι αυτές δεν είναι ιδιαίτερα αξιοποιήσιμες όσον αφορά τις εξομοιούμενες με τις ορμόνες ουσίες;

7.   θεωρεί δυσχερή τον καθορισμό οριακών τιμών για τις εξομοιούμενες με τις ορμόνες ουσίες; εάν ένα προϊόν περιέχει ουσίες που ανήκουν στις ομάδες των οργανικών διαλυτών, των φυτοφαρμάκων, των μετάλλων και των ενώσεων μετάλλων ή είναι καρκινογόνες, αυτές θα πρέπει να θεωρούνται επιβλαβείς για την αναπαραγωγή; η αρχή της πρόληψης θα πρέπει να εφαρμόζεται στην πράξη στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για τα χημικά προϊόντα;

8.   θεωρεί ότι οι δύσκολα αποδομούμενες και βιοσυσσωρευτικές ουσίες με σοβαρές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στην υγεία ή το περιβάλλον, πρέπει να εξαλειφθούν σταδιακά και ότι η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει πρόταση προς το σκοπό αυτό;

9.   ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει κατάλογο των ουσιών που μπορούν να θεωρηθούν ως εξομοιούμενες με τις ορμόνες; οι ουσίες με επιδράσεις ανάλογες με αυτές των ορμονών που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά και δεν θα πρέπει να χορηγηθεί άδεια εμπορίας για νέες ουσίες;

10.   ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ολοκληρωμένα προγράμματα για τον περιορισμό της χρησιμοποίησης φυτοφαρμάκων, τα οποία θα στηρίζονται στα ήδη σε διάφορα κράτη μέλη σχετικά προγράμματα και θα προωθούν τους οικολογικούς τρόπους καλλιέργειας;

11.   ζητεί από την Επιτροπή να τροποποιήσει την οδηγία 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου για την άδεια κυκλοφορίας των φυτοφαρμάκων, και ιδιαίτερα το Παράρτημα II κατά τρόπον ώστε να προβλέπεται ρητώς η εξέταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των φυτοφαρμάκων με ορμονική δράση πριν από την άδεια κυκλοφορίας τους στην αγορά;

12.   φρονεί ότι, πέρα από τις ίδιες τις ουσίες, υπάρχουν επίσης πρόσθετες ουσίες όπως πλαστικοποιητές, γαλακτοποιητές, κ.ο.κ. (φθαλικές ενώσεις, εννεϋλική φενόλη) που είναι δυνατόν να έχουν εμφανή ενδοκρινή δράση, ζητεί δε, για το λόγο αυτό, οι εν λόγω ουσίες και τα προϊόντα αποικοδόμησης να εξετάζονται κατά τη διαδικασία έγκρισης σύμφωνα με την οδηγία 91/414/ΕΟΚ και να υπόκεινται επιπλέον σε υποχρέωση σήμανσης;

Έκθεση, συστάσεις:

13.   καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να λάβουν υπόψη στο πλαίσιο της οδηγίας για τα ύδατα (COM(97)0049 και COM(97)0614) την ορμονική δράση ορισμένων χημικών ουσιών και να προβλέψουν ότι θα τηρείται αυστηρώς, σε σχέση με τις ουσίες αυτές, η αρχή της πρόληψης;

14.   θεωρεί, με βάση τη συζήτηση σχετικά με τη χρονική στιγμή/δόση, ότι υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα όσον αφορά τον καθορισμό οριακών τιμών, και ότι για το λόγο αυτό δεν είναι δυνατή η εκπόνηση κατάλληλων νομικών διατάξεων αν δεν υπάρξουν πληρέστερα επιστημονικά στοιχεία;

15.   επισημαίνει ότι η νομοθεσία και οι συμφωνίες σχετικά με το εργασιακό και εξωτερικό περιβάλλον οδήγησαν σε βιομηχανικές καινοτομίες, οι οποίες δημιούργησαν κέρδη και νέες θέσεις εργασίας;

16.   ζητεί από τη βιομηχανία τη σταδιακή επεξεργασία των χημικών προϊόντων με κλειστές διεργασίες;

17.   θεωρεί ότι ολόκληρη η χημική βιομηχανία θα πρέπει να υποβληθεί σε μια τέτοια μετατροπή, η οποία είναι προσανατολισμένη στο μέλλον, δεδομένου ότι πρόκειται για έναν κλάδο με συνεχή ανάπτυξη στην Ευρώπη;

18.   ζητεί επειγόντως από την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει την οδηγία 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου, σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης(4), για τον έλεγχο των ενδοκρινικών καταστολέων;

19.   τονίζει το σπουδαίο ρόλο που πρέπει να παίξει στο πλαίσιο αυτό η πρόσφατα αναδιοργανωθείσα Επιστημονική Επιτροπή για την Τοξικότητα, την Οικοτοξικότητα και το Περιβάλλον, ιδίως όσον αφορά το συντονισμό των ρυθμιστικών δραστηριοτήτων εντός των κρατών μελών και την εφαρμογή της αρχής της πρόληψης, σε συνδυασμό με την ανατροφοδότηση των εμπειριών που βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα, σ' όλους τους πιθανούς ενδοκρινικούς καταστολείς;

20.   ζητεί επειγόντως από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξασφαλίσουν ότι η ανωτέρω επιτροπή λειτουργεί με τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια και ευρύτητα, μέσω της δημοσίευσης των ημερησίων διατάξεων, των πρακτικών και των εγγράφων της και της διεξαγωγής τουλάχιστον κάποιων δημόσιων ακροάσεων;

21.   καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να παρέχουν ευρεία ενημέρωση για τους ενδοκρινικούς καταστολείς, με επίκεντρο τα προβλήματα υγείας του αναπαραγωγικού συστήματος ανδρών και γυναικών, βάσει της αρχής σύμφωνα με την οποία το "δικαίωμα στην ενημέρωση" είναι ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσουν οι άνθρωποι να διατηρήσουν τον έλεγχο των δικαιωμάτων τους για την ικανότητα αναπαραγωγής, όπως εγγυήθηκε η Διάσκεψη των Ηνωμέων Εθνών για τον Πληθυσμό στο Κάιρο;

22.   ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν συντονισμένες προσπάθειες με στόχο την ανάπτυξη τυποποιημένων δοκιμών, οι οποίες στη συνέχεια θα περιληφθούν στη διαδικασία για τη χορήγηση αδειών κυκλοφορίας που προβλέπει η Οδηγία 91/414/ΕΟΚ;

Έρευνα, συστάσεις:

23.   διαπιστώνει τη μεγάλη έλλειψη ανεξάρτητης έρευνας στο συγκεκριμένο τομέα; η συντριπτική πλειοψηφία των ειδικών ικανοτήτων εντοπίζεται στη βιομηχανία και τις αρχές, και πιο συγκεκριμένα στις εταιρείες συμβούλων που εργάζονται υπό σύμβαση για τη βιομηχανία και τις αρχές;

24.   ζητεί επειγόντως από την Επιτροπή να χαράξει εκτεταμένη στρατηγική έρευνας για να μειωθούν οι αβεβαιότητες που περιβάλλουν το ζήτημα της ενδοκρινικής καταστολής; θεωρεί ότι η έρευνα αυτή πρέπει να επικεντρωθεί στη βελτίωση της κατανόησης του ενδοκρινικού συστήματος και του ρόλου των ορμονών και των ουσιών που μιμούνται τη δράση των ορμονών στην υγεία της γυναίκας;

25.   καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα δίκτυο έρευνας σε επίπεδο ΕΕ για τους παράγοντες ενδοκρινικών διαταραχών; είναι της γνώμης ότι θα μπορούσαν να συνεργαστούν οι υπηρεσίες ερευνών του βιομηχανικού τομέα;

26.   ζητεί να θεσπιστεί στην ΕΕ, πριν από το τέλος 1998, ένας προσωρινός ορισμός των παραγόντων ενδοκρινικών διαταραχών, προκειμένου να βελτιωθεί η συγκρισιμότητα των αποτελεσμάτων της έρευνας; ο ορισμος αυτός να είναι, στο μέτρο του δυνατού, εναρμονισμένος με τον ορισμό που έχει εγκριθεί από τα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ και να αφορά ταυτόχρονα τον άνθρωπο και την άγρια πανίδα;

27.   διαπιστώνει ότι οι έρευνες σχετικά με την ποιότητα του σπέρματος και τα προβλήματα αναπαραγωγής στην Ευρώπη απαιτούν υψηλά ερευνητικά κονδύλια που εκτείνονται σε μεγάλο χρονικό διάστημα; τα ερευνητικά σχέδια πρέπει να είναι διατομεακά και διασυνοριακά και οι συμμετέχοντες σε αυτά θα πρέπει να έχουν διαφορετικό επιστημονικό υπόβαθρο;

28.   ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τη χρησιμοποίηση των κονδυλίων που διατίθενται στις βιοεπιστήμες εντός του Πέμπτου Προγράμματος Πλαισίου προκειμένου να συνεχισθεί η έρευνα για τον εντοπισμό των ενδοκρινικών καταστολέων, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν σχέση με εμβρυϊκές βλάβες και άλλους παράγοντες της αναπαραγωγικής διαδικασίας;

29.   θεωρεί ότι η γνώση των κυτταρικών μεταβολών αποτελεί τη μόνη ασφαλή ένδειξη για το χαρακτηρισμό ενός χημικού προϊόντος ως εξομοιούμενου με ορμόνη;

30.   σημειώνει ότι είναι απόλυτη ανάγκη να εξευρεθούν μέθοδοι που να αποδεικνύουν αν μια ουσία αναστέλλει τη λειτουργία όλων των ορμονικών δεκτών και όχι μόνον των δεκτών γεννητικών ορμονών; η ερευνητική διεργασία θα πρέπει να είναι συνεχής, δεδομένου ότι διαρκώς ανακαλύπτονται νέες μέθοδοι;

31.   θεωρεί ακόμη ότι είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικό να εξακριβωθεί η εγκυρότητα των υφιστάμενων μεθόδων και να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα; 
 

32.   ζητεί από την ΕΕ να διασφαλίσει, σε διεθνές επίπεδο, τη διεξαγωγή μετρήσεων για το σπέρμα και τη συλλογή πληροφοριών για την ποιότητα του σπέρματος, τη διεξαγωγή περισσότερων διεθνών μελετών για τον υποσπαδία και την κρυψορχία, μια πιο συντονισμένη και εντατική έρευνα στο νευρολογικό και συμπεριφοριστικό τομέα (ιδίως σχετικά με την προγεννητική έκθεση και τη σχέση της με τη μείωση της ευφυίας και/ή της ανοσοποιητικής αντίδρασης στα παιδιά), καθώς και έρευνες σχετικά με την αύξηση των μορφών καρκίνου ορμονικής προέλευσης στο στήθος, τον προστάτη και τους όρχεις;

33.   αναγνωρίζει ότι είναι σημαντικό να χαραχθεί μια στρατηγική έρευνας σε ευρωπαϊκή κλίμακα, η οποία θα αποβλέπει στην εμβάθυνση των γνώσεων για τις αρνητικές τους επιδράσεις όχι μόνο στην ποιότητα του σπέρματος αλλά και στο νευρικό σύστημα, στη συμπεριφορά και στους διάφορους ενδοκρινικούς αδένες (π.χ. τον θυρεοειδή), εφόσον βεβαιωθεί, για τις ουσίες αυτές, μια δράση εξομοιούμενη προς την ενδοκρινική, η οποία διαφέρει από αυτήν που συνήθως περιγράφεται ως ξενοοιστρογόνος για τα συγκεκριμένα προϊόντα;

34.   προτείνει να επικεντρωθούν οι ερευνητικές αυτές προσπάθειες μεταξύ άλλων στα ακόλουθα σημεία:

-  βελτίωση της κατανόησης του ενδοκρινικού και αναπαραγωγικού συστήματος και των μηχανισμών δράσης, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των ορμονών στην αναπαραγωγή;

-  επιδημιολογικές μελέτες για τις σχέσεις μεταξύ των φυλετικών παραμορφώσεων και των επιπτώσεών τους σε άλλες βιολογικές λειτουργίες, περιλαμβανομένης και της ανάλυσης των επιπτώσεων των ορμονικών διαταραχών στις μητέρες και στα παιδιά, καθώς και του ρόλου άλλων παραγόντων όπως η διατροφή, ο τόπος διαμονής και η κοινωνικοπολιτισμική προέλευση στην αναπαραγωγική ικανότητα του ανθρώπου;

-  μακροχρόνιες επιδημιολογικές μελέτες, σε διαφορετικά περιβάλλοντα και γεωγραφικές περιοχές, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσον επηρεάζεται η αναπαραγωγική ικανότητα, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας του σπέρματος;

Αλλες συστάσεις προς την ΕΕ και τα κράτη μέλη:

35.   διαπιστώνει ότι επί του παρόντος καταβάλλονται διεθνείς προσπάθειες για τον καθορισμό των POP; ζητεί από την Επιτροπή να συμμετάσχει στις εργασίες αυτές και να εργασθεί για μια ταχεία εφαρμογή του πρωτοκόλλου POP και να μεριμνήσει ώστε ο κατάλογος να παραμείνει ανοικτός, προκειμένου να είναι δυνατή η συνεχής καταχώριση νέων ουσιών;

36.   ζητεί να εξετασθούν από τις επιστημονικές επιτροπές οι παρακάτω τομεις, οι οποίοι αφορούν τις εξομοιούμενες με τις ορμόνες ουσίες: οδηγία σχετικά με την υγεία και τα καλλυντικά (αφρόλουτρα, κρέμες), PVC και παιχνίδια, καθαρισμός ενδυμάτων, καθώς και τρόφιμα (τιμή των καταλοίπων φυτοφαρμάκων και διείσδυση εξομοιούμενων με τις ορμόνες ουσιών στα τρόφιμα);

37.   είναι πεπεισμένο ότι πρέπει να επιδιωχθεί κατά προτεραιότητα η υποκατάσταση των επικίνδυνων ουσιών από λιγότερο επικίνδυνες και ότι, κατά συνέπεια, η ΕΕ πρέπει να διαθέτει ένα καθεστώς έγκρισης επικίνδυνων για το περιβάλλον εργασίας ουσιών, το οποίο να αντιστοιχεί στο καθεστώς έγκρισης των φυτοφαρμάκων, συνοδευόμενο από μία εναλλακτική αξιολόγηση, όπως αυτή της οδηγίας για τα βιοκτόνα;

38.   παραπέμπει στην υφιστάμενη νομοθεσία για τη θέση σε κυκλοφορία νέων χημικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει εάν η νομοθεσία αυτή είναι επαρκής σε σχέση με τις ανακαλύψεις για τις πιθανές επιδράσεις των εξομοιούμενων προς τις ορμόνες ουσιών και, ενδεχομένως, να υποβάλει προτάσεις για την τροποποίησή της;

39.   ζητεί από την Επιτροπή να επανεξετάσει τις διατάξεις για τη σήμανση, προκειμένου να διασφαλισθεί ότι κάθε χημικό προϊόν σημαίνεται κατά τρόπο ευκόλως κατανοητό ως προς το περιεχόμενό του σε ουσίες ξένες προς το περιβάλλον, και ότι αναφέρεται η κατηγορία κινδύνου των ουσιών αυτών; ουσίες που έχουν αποτελέσει το αντικείμενο ανάλυσης κινδύνων, πρέπει να φέρουν ένδειξη όσον αφορά την ενέργειά τους;

Ί 
Ί Ί

40.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, το Συμβούλιο, καθώς και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών. 
 
 

 
(1)EE C 30 της 7.2.1977, σελ. 35. 
(2)EE C 337 της 21.12.1992, σελ. 106. 
(3)ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σελ. 1 
(4)ΕΕ L 257 της 10.10.1996, σελ. 26

 ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
 dok.1
 MYALAS
 www.fsa.gr
 topten