Η σκολίωση είναι είδος ενός ιατρικού μυστηρίου - κανένας δεν ξέρει τι προκαλεί την πιό κοινή μορφή σκολίωσης,  την ιδιοπαθή σκολίωση. (Ιδιοπαθής  είναι ένας ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται όταν δεν είναι γνωστό τι προκάλεσε την κατάσταση ή την ασθένεια.) μπορεί να είναι κληρονομική ανωμαλία, συχνά έχουν κι άλλα άτομα της ίδιας οικογένειας.

Τα κορίτσια είναι επιρρεπέστερα και στην εφηβεία είναι δυνατό να εντοπιστούν πέντε φορές περισσότερα από τα αγόρια με σκολίωση.

 
Πολλές φορές, ένα άτομο  τη σκολίωση έχει αναπτύξει την ανωμαλία αυτή από την παιδική ηλικία. Αλλά επειδή η σκολίωση αναπτύσεται αργά, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εντοπίζεται έως ότου το παιδί φτάνει στις ηλικίες των  10 και 14.

 Στη σκολίωση, η σπονδυλική στήλη κυρτώνει από τη μία πλευρά στην άλλη παίρνοντας τη μορφή του τελικού  "s".

 Η έγκαιρη διάγνωση έχει σημασία επειδή η παραμόρφωση μπορεί γρήγορα να γίνει μεγαλύτερη και να δημιουργηθούν προβλήματα με τους πνεύμονες, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται αναπνευστικές λοιμώξεις συχνά και δύσπνοια.  

Πώς εντοπίζεται η σκολίωση;

Μερικά παιδιά έχουν ορατά τα σημάδια της σκολίωσης. Αλλοτε  μια κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης κάνει την εμφάνισή της, ή οι ώμοι δείχνουν σαφώς την διαφορά τους, αφού ο ένας τείνει χαμηλότερα του άλλου.

Ο γιατρός θα διαγνώσει την σκολίωση.

Ο παιδίατρος θα ζητήσει πιθανόν από το παιδί να σταθεί όρθιο με ενωμένους αστραγάλους και να σκύψει προς τα μπρος με επίκυψη. Αν η παραμόρφωση οφείλεται σε σκολίωση η ράχη θα εξακολουθήσει να είναι κυρτή όταν σκύβει το παιδί. Πιθανόν να ζητήσει ακτινογραφίες της σπονδυλικής στήλης και θα συστήσει την επίσκεψη σε ορθοπαιδικό.

Τι μπορεί να κάνει ο γιατρός;

Ο ορθοπεδικός  χειρούργος, είναι γιατρός που έχει εκπαιδευτεί πάνω στις σκελετικές λειτουργίες και είναι ειδικευμένος για το πως θα μεταχειριστεί καταστάσεις όπως η σκολίωση.

Απ’ αυτόν θα ακούσετε για πρώτη φορά τον όρο γωνία Cobb.

Η γωνία Cobb είναι ένα μέτρο της κυρτότητας της σπονδυλικής στήλης σε βαθμούς, και ο αριθμός των βαθμών βοηθά το γιατρό να αποφασίσει για τον τύπο θεραπείας. Μια καμπύλη σκολίωσης 10 έως 15 βαθμών συνήθως σημαίνει ότι τίποτα δεν πρέπει να γίνει, εκτός από τις κανονικές εξετάσεις έως ότου τελειώσει η εφηβική ανάπτυξη  (η κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης συνήθως φτάνει στην τελική της φάση με το τέλος της εφηβείας.) Εάν  τότε, η γωνία Cobb  είναι 20 έως 40 βαθμοί, ο ορθοπαιδικός θα προτείνει ο εφηβος να φορέσει ειδικό στήριγμα της σπονδυλικής στήλης για ένα περίπου χρόνο για να επιτευχθεί ο ευθειασμός της ράχης. Μια ράχη με γωνία Cobb 40 ή 50 βαθμών ή περισσότεροι μπορεί να σημαίνει  ότι η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη.

 
Μεταχείρηση της σκολίωσης

Περίπου  ένας στους πέντε εφήβους με τη σκολίωση πρέπει να φορέσει ένα πίσω στήριγμα, και ευτυχώς, αυτά τα στηρίγματα γίνονται όλο και καλύτερα χάρη στην τεχνολογία.  Οι έφηβοι που είχαν τη σκολίωση  εκατό χρόνια πριν δεν είχαν και τις καλύτερες  επιλογές. Στην αρχή, οι ασθενείς δένονται με ξύλα κι αργότερα με βαρίδια μεταλλικά προκειμένου να ισιώσει η ράχη.

Τα σημερινά στηρίγματα είναι καλύτερα ακόμα: κατασκευάζονται από ελαφριά υλικά και πρέπει το παιδί να τα φορά για 18έως 20 ώρες ημερησίως.

Οποιοδήποτε στήριγμα και να χρησιμοποιηθεί  η λειτουργία του είναι η ίδια: Το στήριγμα  βοηθάει τη σπονδυλική στήλη να μην αναπτύξει περισσότερες από μία καμπύλες. Ένα τέτοιο στήριγμα δεν θα καταστήσει τη σπονδυλική στήλη ευθεία, αλλά  η καμπύλη δεν θα αυξηθεί περισσότερο από 5 ή 10 βαθμούς.

Μερικές φορές, ακόμη και μετά τη χρήση ενός τέτοιου στηρίγματος η χειρουργική επέμβαση γίνεται απαραίτητη για να διορθωθεί η κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης. (Περίπου ένας ή δύο από κάθε 10 εφήβους με σκολίωση πρέπει να υποβληθεί στη χειρουργική επέμβαση.)

 Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου  ο ορθοπεδικός χειρούργος αφαιρεί τα μικροσκοπικά κομμάτια του κόκκαλου από τη λεκάνη του ασθενή (hipbone) και τα βάζει μεταξύ των σπονδύλων στη σπονδυλική στήλη για να παρέχει σταθερότητα και να αποτρέψει την περαιτέρω παράπλευρη κύρτωση  της σπονδυλικής στήλης. Ο χειρούργος χρησιμοποιεί επίσης και μεταλλικά στοιχεία ράβδους, για να  κρατήσει τη σπονδυλική στήλη ευθεία έως ότου ενώσουν τα κομμάτια του κόκκαλου μαζί με τους σπονδύλους.

Η χειρουργική επέμβαση διαρκεί συνήθως μεταξύ 3 και 4 ώρες. Ο ασθενής είναι συνήθως στο σπίτι μετά από  1 εβδομάδα, και μετά από 3 ή 4 μήνες, μπορεί να συμμετέχει στις περισσότερες δραστηριότητές του. Μετά από 6 μήνες, μπορεί να επιστρέψει σχεδόν σε όλες τις δραστηριότητές του, και μετά από 1 έτος, μπορεί να επιστρέψει και στον αθλητισμό.

Μετά από ένα περίπου έτος, η τήξη κόκκαλων θα είναι πλήρης. Οι ράβδοι που τοποθετούνται στην πλάτη κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης δεν περιορίζουν τη μετακίνηση πολύ - είναι ακόμα δυνατό να καμφθούν κάτω και να κινηθούν όλοι οι διαφορετικοί τρόποι. Οι ράβδοι αφήνονται στην πλάτη του ασθενή, μόνο επειδή η εξαγωγή τους θα σήμαινε ένα ακόμη χειρουργείο, το οποίο δεν είναι απαραίτητο να υποστεί.

Με το σωστό στήριγμα ή μια χειρουργική επέμβαση - σχεδόν κάθε έφηβος με σκολίωση μπορεί να έχει μια ενεργό, και  κανονική ζωή!

Updated and reviewed by: R. Jay Cummings, MD
Originally reviewed by: Steven Dowshen, MD, and William G. Mackenzie, MD